Onlangs heb ik een belangrijke beslissing genomen. Ik ben gestopt met een bedrijf dat ik vorig jaar samen met een compagnon heb opgezet. Het was niet gewoon stoppen. Nee, het was een pittig besluit, want je begint niet aan zo’n onderneming om er een jaar later alweer de brui aan te geven.
Door ervaring wijzer
Als kind leer je niet hoe lang je ergens mee moet doorgaan of wanneer je zou moeten stoppen. Om te weten hoe en wanneer iets zou moeten beëindigen, heb je kennis of ervaring nodig. Vaak kan ook je intuïtie daar nog bij helpen (intuïtie is eigenlijk onbewuste ervaring). Na de beslissing om te stoppen volgt dan het proces dat ‘loslaten’ heet (in de psychologie heet dat goal disengagement).
Een beetje psychologie
Een van de adviezen van auteurs Peg Streep en Alan Bernstein, in hun boek Weten wanneer je moet stoppen (Mastering the Art of Quitting), is het leren herkennen en begrijpen van het effect van ‘onderbroken bekrachtiging’. Dit is wanneer je inspanningen om naar een doel te werken af en toe worden beloond, wat voorkomt dat je vroegtijdig opgeeft. Je zet eerder door om een doel te bereiken wanneer je af en toe positieve feedback krijgt, ook al is het totale proces naar je doel niet erg succesvol. Het is dan goed om wat afstand te nemen en dit patroon te zien, zodat je je niet laat verblinden door de tijdelijke positieve boosts.
Toch doorgaan
Je kunt dan volharden in je gedrag om bepaalde doelen te bereiken, met de onlogische redenering dat je er al zo veel tijd en energie in hebt gestoken. Je blijft bijvoorbeeld in een vervelende relatie ‘hangen’ omdat hij al zo lang duurt en je er al zoveel in geïnvesteerd hebt, of je besteedt nog meer geld aan een auto waar nog maar weinig eer aan te behalen valt.
Vertrouwen en flexibiliteit
Volgens Streep en Bernstein vraagt iets loslaten of ergens mee stoppen soms een enorme hoeveelheid blind vertrouwen – in een onzeker toekomstbeeld – en de bereidheid om eventueel falen te accepteren; ook de emotionele verschijnselen die ermee gepaard gaan. Omdat doorzettingsvermogen en volharding standaard gedragspatronen zijn, kan loslaten nadelige effecten hebben op je gemoedstoestand, je cognitieve vermogen, je motivatie en je gedrag. Het loslaten van een doel en het bepalen van een nieuw doel zijn creatieve activiteiten waarvoor veel flexibiliteit nodig is.
Opluchting
Net als bij een echtscheiding weet je als betrokkenen al langere tijd wat er aan de hand is en ben je al door een heel proces gegaan wanneer je de buitenstaanders inlicht. Daarna volgt de opluchting van er niet meer omheen hoeven draaien en een nieuwe weg in kunnen slaan, maar ook een periode om het verlies te verwerken.
Nieuwe ideeën
Een van de belangrijkste gedachten achter de Kunst van het Loslaten – voor de hand liggend, maar vaak over het hoofd gezien – is dat wanneer je ergens mee stopt, en vooral als je al een tijdje ongelukkig bent, je je als vanzelf openstelt voor nieuwe, positieve mogelijkheden. Dit wordt vaak gezegd, misschien is het zelfs een cliché, maar ook bij mij was het waar. Het was alsof iemand voor mij een advertentie in de krant had gezet: Cora heeft ruimte voor nieuwe plannen en ideeën!